Οι "Πίσω Σελίδες" του Dylan και του Σαββόπουλου

Μεγάλο και πολύ σημαντικό το "My Back Pages" του Bob Dylan για την pop/ rock μουσική ιστορία όπως και για τον γράφοντα. Το κομμάτι είναι ουσιαστικά ένας εσωτερικός μονόλογος του διάσημου τραγουδοποιού που αμφισβητεί ότι ήξερε μέχρι τότε σε ιδεολογικό επίπεδο και αφήνοντας σιγά σιγά τα τραγούδια διαμαρτυρίας και το folk κίνημα, στρέφεται σε πιο προσωπικά τραγούδια ομολογώντας νεότερος απ' ότι παλιότερα ("I was so much older then / I'm younger than that now"). Από στιχουργικής πλευράς είναι ένα εξαιρετικό ποίημα, με τον Dylan να αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά master με τις λέξεις (θα τους παραθέσω στο τέλος του κειμένου για να κρίνετε και από μόνοι σας). Συμπεριλήφθηκε στον δίσκο Another Side of Bob Dylan του 1964 ενώ η πιο γνωστή του διασκευή είναι αυτή των Byrds τρία χρόνια μετά, στον δίσκο Younger Than Yesterday, με τις δωδεκάχορδες κιθάρες του συγκροτήματος και τις καταπληκτικές φωνητικές του αρμονίες να απογειώνουν το κομμάτι.

Και ερχόμαστε 2 χρόνια μετά την εκτέλεση των Byrds, στην Ελλάδα, όπου στον δίσκο του Διονύση Σαββόπουλου Το Περιβόλι του Τρελλού συμπεριλαμβάνεται το τραγούδι "Οι Πίσω Μου Σελίδες". Ο Σαββόπουλος έχει κατηγορηθεί πολλάκις απ' τους επικριτές του για το ότι έχει κλέψει κατά κόρον τον Bob Dylan. Όμως στην περίπτωση του τραγουδιού αυτού, δεν υπάρχει καμία ομοιότητα πέρα από το "δάνειο" του τίτλου απ' τον Νιόνιο. Το κομμάτι στέκει σαν μια ανεξάρτητη δημιουργία, στο οποίο ο πρωταγωνιστής μιλάει για τις πίσω του σελίδες οι οποίες φεύγουν "σαν τρελές μέσα στην μπόρα" και τις αφήνει να πλανηθούν "μεσ' τις ξένες τις καρδιές". Δεν τις αμφισβητεί όπως ο Dylan, ο οποίος θέλει να τις ξεφορτωθεί σε ένα κομβικό κομμάτι της προσωπικής του πορείας. Ο Σαββόπουλος τις αφήνει να πλανηθούν και από κει κι έπειτα παρατηρεί τα νέα παιδία που αφήνουν "των γονιών τους τις φωλιές", την ευαίσθητη αθλήτρια και τις εκατομμύρια μηχανές που τυρρανάνε τις ζωές μας. Δηλαδή ο Σαββόπουλος στρέφεται προς τα έξω, στην κοινωνία εκεί όπου κατευθύνονται και οι "πίσω του σελίδες", ενώ ο Dylan παραμένει στο προσωπικό αμφισβητώντας ότι είχε μάθει από την κοινωνία, από το σχολείο και από τους μέχρι τότε συντρόφους του.

Για το τέλος αφήνω την πρώτη εκτέλεση του Bob και παραθέτω και τους εξαιρετικούς στίχους:

Bob Dylan - My Back Pages 

Crimson flames tied through my ears, rollin' high and mighty traps
Pounced with fire on flaming roads using ideas as my maps
"We'll meet on edges, soon, " said I, proud 'neath heated brow
Ah, but I was so much older then, I'm younger than that now

 

Half-wracked prejudice leaped forth, "rip down all hate, " I screamed
Lies that life is black and white spoke from my skull, I dreamed
Romantic facts of musketeers foundationed deep, somehow
Ah, but I was so much older then, I'm younger than that now

 

Girls' faces formed the forward path from phony jealousy
To memorizing politics of ancient history
Flung down by corpse evangelists, unthought of, though somehow
Ah, but I was so much older then. I'm younger than that now

 

A self-ordained professor's tongue too serious to fool
Spouted out that liberty is just equality in school
"Equality, " I spoke the word as if a wedding vow
Ah, but I was so much older then, I'm younger than that now

 

In a soldier's stance, I aimed my hand at the mongrel dogs who teach
Fearing not that I'd become my enemy in the instant that I preach
My existence led by confusion boats, mutiny from stern to bow
Ah, but I was so much older then, I'm younger than that now

 

Yes, my guard stood hard when abstract threats too noble to neglect
Deceived me into thinking I had something to protect
Good and bad, I define these terms quite clear, no doubt, somehow
Ah, but I was so much older then I'm younger than that now