Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2021

Η σκηνή του Laurel Canyon και ο ήχος της California

Λοιπόν το Laurel Canyon είναι μια γειτονιά στα Hollywood Hills στην ευρύτερη περιοχή του L.A. στην Καλιφόρνια. Και γιατί να με ενδιαφέρει θα μου πείτε...

Λοιπόν το θέμα μας είναι πως αυτή η γειτονιά αποτέλεσε τον ιδανικό τόπο διαμονής για τους νεόπλουτους ροκ μουσικούς της δεκαετίας του 1960, που είχαν αρχίσει να εγκαθίστανται εκεί από το 1965 με αποτέλεσμα να συνδεθεί σε μεγάλο βαθμό με την υποκουλτούρα των χίπις και κατ' επέκταση με το rock.

Επίσης μας ενδιαφέρει το πως δημιουργήθηκε από όλους αυτούς τους μουσικούς ο ήχος του Laurel Canyon ή καλύτερα ο ήχος της California που όρισε μια νέα τάση στις αρχές του 1970 για την αμερικάνικη μουσική βιομηχανία. Σημαντικοί για την εξέλιξη αυτού του ήχου είναι δύο δίσκοι, το Crosby, Stills and Nash και το Deja Vu, στους οποίους θα αναφερθώ παρακάτω.

Η Joni Mitchell και ο David Crosby στο Laurel Canyon

Από τους πρώτους μουσικούς που εγκαταστάθηκαν λοιπόν σ' αυτή την ξακουστή γειτονιά πρώτος ήταν ο Frank Zappa προτού καν κυκλοφορήσει τον πρώτο του δίσκο με τους Mothers of Invention. Ενδεικτικά μερικά ονόματα που ακολούθησαν: Jim Morrison, μέλη των Byrds, των Buffalo Springfield, η Carole King, μέλη των Eagles, o Neil Young, ο Brian Wilson, οι Mama's and the Papa's, οι Love, η Joni Mitchell και μερικοί ακόμα. Πολλά λοιπόν πάρτι με ναρκωτικά, σεξ και τα σχετικά κλισέ και μια ζωή που είχε μεν την εξοχή του Laurel Canyon αλλά ήταν και πολύ κοντά στην πόλη του Los Angeles όπως και στην περιοχή του Sunset Strip στην οποία βρίσκονταν ιστορικά rock κλαμπ όπου εμφανίζονταν οι μουσικοί της εποχής όπως το Whiskey a Go Go, το Pandora's Box και το Roxy.

Τραγούδια και δίσκοι με άμεσες αναφορές στο Laurel Canyon

Αυτή λοιπόν η μετοίκηση στο φαράγγι και τα γεγονότα που έλαβαν χώρα εκεί δεν θα μπορούσαν να μην επηρεάσουν τους μουσικούς να γράψουν τραγούδια με άμεσες αναφορές σ' αυτά. Όπως για παράδειγμα το "For What It's Worth" των Buffalo Springfield - ένα από τα σημαντικότερα τραγούδια της υποκουλτούρας- γράφτηκε από τον Stephen Stills για τις συρράξεις μεταξύ των χίπηδων που παρακολουθούσαν τις συναυλίες και της αστυνομίας τον Νοέμβρη του 1966.


Περίπου την ίδια εποχή γράφτηκε και το κλασικό "So You Want To Be a Rock N' Roll Star" των Byrds από τα μέλη του συγκροτήματος Chris Hillman και Jim McGuinn κατά την διαμονή τους στο Laurel Canyon. 

Επίσης, ένα από τα πρώτα τραγούδια που γράφτηκε με άμεση αναφορά στο φαράγγι είναι αυτό του John Phillips των Mama's & The Papa's, το "Twelve Thirty (Young Girls Are Coming to the Canyon)", που κυκλοφόρησε σαν single το 1967.

Τον επόμενο χρόνο ο John Mayall αφού είχε κάνει τις διακοπές του στο φαράγγι κυκλοφορεί τον δίσκο Blues From the Laurel Canyon.

Την ίδια χρονιά στον δίσκο των Doors, Waiting for the Sun περιλαμβάνεται και το "Love Street" ένα κομμάτι που γράφτηκε στο Laurel Canyon και αναφέρεται στον δρόμο που έμενε ο Jim Morrison με την κοπέλα του, την Pamela Courson στην οποία αναφέρεται το τραγούδι.

Σ' αυτή την γειτονιά των rock stars αναφέρεται πολύ η Joni Mitchell, την οποία έφερε στην Καλιφόρνια ο David Crosby αναγνωρίζοντας το ταλέντο της και κάνοντας την παραγωγή στο πρώτο της άλμπουμ Songs for A Seagull (1968). Η Joni μια από τις πιο ρομαντικές φιγούρες του φαραγγιού και ίσως η καλύτερη τραγουδοποιός αυτής της σκηνής, κυκλοφόρησε το άλμπουμ Ladies from the Canyon επηρεασμένη από την διαμονή της εκεί καθώς και από το ειδύλλιο που ανέπτυξε με τον Graham Nash, που βρέθηκε εκεί αφού τα έσπασε με τους Hollies. Στον Nash είναι αφιερωμένο και το τραγούδι "Willy" από το αυτόν τον δίσκο. Ο Nash by the way (που λέμε και στο χωριό), έγραψε το κομμάτι "Our House" που αναφέρεται στην ιδανική ζωή των δύο εραστών κατά την διαμονή τους εκεί και συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο Deja Vu τον Crosby, Stills, Nash & Young.

Crosby, Stills & Nash 

Οι Crosby, Stills, Nash αφού συναντήθηκαν στο σπίτι είτε της Mama Cass ή της Mitchell, κανείς δεν θυμάται με σιγουριά, κατάλαβαν ότι οι φωνές τους συνδυάζονται πολύ όμορφα και έτσι αποφάσισαν να κάνουν έναν δίσκο έχοντας ουσιαστικά και οι τρεις αποχωρήσει απ' τις προηγούμενες μπάντες τους (Byrds, Buffalo Springfield και Hollies αντίστοιχα). Αυτό υλοποιήθηκε το 1969 με τον ομότιτλο δίσκο, ο οποίος σήμανε και την αρχή του ήχου της Καλιφόρνια των 70's. Πάνω σ' αυτό τον δίσκο πάτησαν οι Eagles για να κάνουν την τεράστια επιτυχία που γνώρισαν στα 70's, εξαιρετικοί τραγουδοποιοί όπως η Carole King, ο James Taylor, ο Jackson Browne και τραγουδίστριες όπως η Linda Ronstadt. Η επιρροή του είναι εμφανής και σε έναν από τους πιο μοσχοπουλημένους δίσκους όλων των εποχών το Rumours των Fleetwood Mac, που σήμανε το peak εμπορικά και μελωδικά το 1977 για αυτόν τον ήχο αλλά παράλληλα και την σταδιακή παρακμή του.

Ο δίσκος έγινε μεγάλη εμπορική επιτυχία, οι Crosby, Stills και Nash αναδείχθηκαν σε μπροστάρηδες της υποκουλτούρας και σε superstars ενώ σήμανε και την στροφή του αμερικάνικου ροκ ήχου σε άλλα μονοπάτια. Ο ηλεκτρισμός του '65 και του '66 είχε υποχωρήσει και η βάση δόθηκε στις ακουστικές κιθάρες με επιρροές από είδη όπως η pop, η jazz , η folk και η country. Αυτή η στροφή σε έναν πιο ήπιο ήχο μαζί με τις φωνητικές αρμονίες τους αποτέλεσαν την υφολογική βάση του δίσκου.

Όσον αφορά την ουσία του δίσκου, δηλαδή τα κομμάτια αυτά καθαυτά, εδώ συμβάλλουν και οι τρεις μουσικοί: Η πολύ όμορφη folk rock σουίτα από τον  Stephen Stills που γράφτηκε για την τότε ερωμένη του, την τραγουδίστρια Judy Collins ("Suite: Judy Blue Eyes"), το πιο pop κομμάτι του δίσκου από τον Nash το "Marakesh Express", το "Guineverre" του Crosby με τα περίεργα jazz κουρδίσματα και το "Helplessly Hoping" με τις εξαιρετικές φωνητικές αρμονίες του.

Ο δίσκος περιέχει ακόμη το "Wooden Ships", ότι πιο κοντινό στον ψυχεδελικό ροκ ήχο με τον Paul Kantner των Jefferson Airplane να συγγράφει το κομμάτι μαζί με Crosby και Stills, ενώ το "Long Time Gone" είναι μια χίπικη ροκιά,, κομμάτι ορόσημο του Crosby που αναφέρεται στην δολοφονία του Κένεντι.

Το κλασικό πλέον εξώφυλλο του δίσκου ανήκει στον φωτογράφο Henry Diltz που απαθανάτισε τη ζωή των rock star στο φαράγγι ενώ είναι υπεύθυνος και για το εξώφυλλο του "Morrison Hotel" των Doors.

 Crosby, Stills, Nash & Young


Ο Neil Young αφού έφυγε οριστικά απ' τους Buffalo Springfield συμμετείχε στον επόμενο δίσκο των CSN, με το συγκρότημα πλέον να ονομάζεται Crosby, Stills, Nash & Young. Υπό αυτή την ονομασία κυκλοφόρησαν την χρονιά μετά το CSN, το Deja Vu, που έφτασε στην κορυφή των pop charts, με το φεστιβάλ του Woodstock να έχει μεσολαβήσει στο μεταξύ και το συγκρότημα να γίνεται μύθος.

Εδώ οι δημιουργοί δούλεψαν μεμονωμένα φέρνοντας ο καθένας τα κομμάτια του, με εξαίρεση το "Woodstock" της Joni Mitchell στο οποίο τζάμαραν όλοι μαζί.
Κλασικό το παραπάνω κομμάτι όπως και τα άλλα δύο singles, το "Teach Your Children" (στο οποίο συμμετέχει με τις πενιές του ο Jerry Garcia των Grateful Dead) και το "Our House" στο οποίο αναφέρθηκα παραπάνω.

Κλασικά είναι και τα "Carry On" όπως και το ομότιτλο που δείχνουν μεγάλη λεπτομέρεια ειδικά στην μίξη των φωνητικών, όπως και το "Helpless" του Neil Young.

Μετά την επιτυχία του δίσκου οι μουσικοί ακολούθησαν πετυχημένες σόλο πορείες, με πιο σημαντική αυτή του Neil Young όσον αφορά την επιρροή του στην αμερικάνικη μουσική, που ξεκίνησε με τον δίσκο After the Gold Rush. Μερικά χρόνια αργότερα, το 1974 στον δίσκο του "On the Beach", κυκλοφόρησε το κομμάτι "Revolution Blues" όπου αναφέρεται με μίσος στους stars του Laurel Canyon, που πλέον είχε κατά τη γνώμη του πιο πολύ σχέση με τα λεφτά παρά με την αγάπη για τον συνάνθρωπο και την αμφισβήτηση του συστήματος ("Well I hear that Laurel Canyon is full of stars/ But I hate them worse than lepers and I' ll kill them in their cars").

Όπως και να χει η ζεστασιά και η ομορφιά που υπάρχει σ' αυτές τις ηχογραφήσεις (κατά την γνώμη μου) όπως και τα εξαιρετικά τραγούδια που γράφτηκαν, ανεξάρτητα με το ότι κατέληξε να είναι μια μεγάλη μπίζνα, αποτέλεσαν και αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο κυρίως για την αμερικάνικη μουσική και κουλτούρα όπως και ευρύτερα για την rock και pop μουσική.

Μέχρι στο πρόσφατο παρελθόν διάφοροι καλλιτέχνες και κυρίως ο μουσικός και παραγωγός Jonathan Wilson προσπάθησαν να επαναφέρουν αρκετή από την αισθητική του ήχου του Laurel Canyon και της California. Όπως για παράδειγμα στους δίσκους του Father John Misty, όπου ο Wilson έχει κάνει την παραγωγή (βλ. I Love You, Honeybear ) ή για παράδειγμα στον προσωπικό του δίσκο Fanfare του 2013.

Παρακάτω ακολουθεί μια λίστα με τραγούδια που αναφέρθηκαν στο άρθρο καθώς και μεταγενέστερα που είναι αντιπροσωπευτικά του συγκεκριμένου ήχου. Καλή απόλαυση!